รายละเอียด

โรคกระดูกสันหลังคด (scoliosis)

โรคกระดูกสันหลังคด (scoliosis) คือ ภาวะที่แนวกระดูกสันหลังมีการผิดรูป โดยมีแนวกระดูกที่โค้ง ออกไปด้านข้าง มีโอกาสที่จะโค้งได้ท้ังข้างซ้ายและข้างขวาโดยจะโค้งช่วงเดียวเป็นรูปตัว “C” หรือมีแนว กระดูกโค้งสองช่วงเป็นรูปตัว “S” ก็ได้

วิธีการเช็คเบื้องต้นของโรคกระดูกสันหลังคด ลักษณะอาการและความรุนแรงของโรคกระดูกสันหลังคดน้ันจะแตกต่างกันออกไปในแต่ละคน และ สิ่งที่ร่างกายแสดงออกมาก็ต่างกันด้วย สำหรับลักษณะเบื้องต้น ที่สามารถสังเกตได้มีดังน้ี
- ไหล่ทั้งสองข้างสูงไม่เท่ากัน
- ลำตัวเอียงไปด้านใดด้านหนึ่งเวลายืนหรือเดิน
- สะโพกหรือเชิงกรานทั้งสองข้างไม่เท่ากัน
- แผ่นหลังหรือหน้าอกนูนไม่เท่ากัน
- มองเห็นกระดูกสันหลังคดงอชัดเจน

การสังเกตอาการของโรคกระดูกสันหลังคดเบื้องต้น ถ้ากระดูกสันหลังคดไม่มากอาจจะสังเกตได้ยาก ตรวจท่าทางของผู้ป่วยโดยการให้ผู้ป่วยยืนตรงและก้มตัวไปข้างหน้า (Adams Forward Bend Test) เพื่อสังเกตความไม่สมดุลของร่างกาย

โดยให้คนไข้ก้มหลังแล้ว ให้สังเกตว่าหลังด้านซ้ายขวาจะนูนเท่ากันหรือไม่ หรือเอวทั้งสองข้างนูน เท่ากันหรือไม่ โดยปกติเมื่อก้มหลังแล้วสังเกตจากด้านหลัง ไม่ว่าจะช่วงอกหรือเอว ก็ควรจะอยู่ในระนาบ เดียวกัน หากมีลักษณะของโรคกระดูกสันหลังคด เมื่อก้มหลังแล้ว หลังด้านซ้ายขวาจะนูนไม่เท่ากัน

ผู้ป่วยยังสามารถสังเกตตวัเองได้จากลักษณะที่เปลี่ยนไปของร่างกายได้แก่สะโพกหรือเชิงกรานที่ไม่เท่ากันไหล่ทั้งสองข้างสูงไม่เท่ากันหรือสังเกตตนเองขณะยืนหรือเดินได้เช่นกัน นอกจากนี้แพทย์อาจให้ผู้ป่วยเอกซเรยเ์พื่อดูความผิดปกติของกระดูกสันหลังเพื่อดูว่าอาการที่เกิดข้ึนเกี่ยวข้องกับระบบประสาทส่วนกลางหรือไม่ และอาจพิจารณาให้ตรวจ MRI หากสงสัยว่ามีความผิดปกติอื่นๆร่วมด้วย

ปัจจัยเสี่ยงกระดูกสันหลังคด

- อายุความผิดปกติของร่างกายที่เป็นสัญญาณและอาการของโรคมกัเกิดข้ึนในช่วงเด็กและวัยรุ่น
- เพศเกิดขึ้นในเพศหญิงมากกว่าเพศชายและเพศหญิงมีอาการรุนแรงกว่าเพศชาย
- พันธุกรรม หากคนในครอบครัวมีประวัติกระดูกสันหลังคด สมาชิกในครอบครัวย่อมมีโอกาสเกิดกระดูกสันหลังคดได้เช่นกัน
- พฤติกรรม เช่น การนั่งไขว่ห้าง นั่งลงน้ำหนักด้านใดด้านหน่ึง ยืนลงน้ำหนักข้างเดียว สะพายกระเป๋าข้างเดียว เป็นต้น